Niet alleen binnen de VVD, ook onder CDA-politici heerst grote onrust over de stikstofplannen van het kabinet. Zo hebben tien lokale CDA-afdelingen rond de Brabantse en Limburgse Peel in een verklaring geschreven dat ‘het kabinet de weg totaal kwijt is’. Ook gedeputeerden door het land en CDA-Europarlementariër Annie Schreijer-Pierik roeren zich. “Dit is in- en intriest.”
Volgens de CDA’ers van de afdelingen rond de Peel zullen de plannen leiden tot een ‘ijskoude kaalslag’. CDA-wethouder Louis Swinkels van de gemeente Someren, dat vlak tegen het natuurgebied ligt: “De plannen gaan veel te ver, het is te snel en veel te drastisch. En dat alles op basis van theorieën en modellen. Voor onze gemeente betekent dat ruim 200 bedrijven in spanning zitten. Het gaat om enkele megastallen, maar vooral om boeren met zo’n 150 koeien, die van vader op zoon worden gerund.”
Verzet tegen de plannen
Volgens de doelstellingen die stikstofminister Christianne van der Wal (VVD) en landbouwminister Henk Staghouwer (CU) vrijdag naar buiten brachten, moet de uitstoot in Noord-Brabant, de Gelderse Vallei en Limburg met meer dan de helft worden verlaagd. De uitstoot moet in beschermde natuurgebieden zelfs met minstens 95 procent omlaag. Veel boeren zullen weg moeten, of op een andere manier hun uitstoot fors verminderen.
Een nipte meerderheid van de VVD-leden stemde afgelopen weekend tegen de koers en ook binnen regeringspartij CDA is er groot verzet. Zo worden de CDA’ers in het bestuur van de provincies Limburg en Noord-Brabant opgeroepen niet akkoord te gaan, blijkt uit een rondgang van de politieke redactie van het RTL Nieuws.
VVD-congres stemt stikstofplannen kabinet nipt weg: 51 procent tegen ‘Ga niet akkoord’
De Limburgse CDA-gedeputeerde Madeleine van Toorenburg heeft begrip voor de vrees van haar partijgenoten. Ze wijst erop dat de opgave in Limburg de grootste van het land is. “Het hele college van gedeputeerden maakt zich zorgen over hoe we dit samen met de landbouwsector voor elkaar kunnen krijgen. Als je zo’n zware boodschap neerlegt is de vraag hoe je mensen meekrijgt.”
Van Toorenburg erkent dat er in de Peel wat moet gebeuren aan de stikstofuitstoot. Volgens haar was de provincie al bezig te onderhandelen met boeren over stoppen, maar dat werd gestaakt toen verantwoordelijk VVD-minister Van der Wal boeren een ‘woest aantrekkelijke regeling’ in het vooruitzicht stelde.
‘Grote zorgen om de kaart’
Peter Drenth is gedeputeerde van de provincie Gelderland. Drenth deelt het stikstofdoel van het kabinet, maar ziet de weg om dat doel te bereiken anders. Hij kan zich ook niet vinden in de genoemde percentages van de stikstofkaart. “De kaart baart mij zorgen. Wij hebben een eigen kaart en die is minder ingrijpend in veel gebieden. Wij rekenen anders: niet met emissies, wij werken met deposities”, zegt Drenth.
Besparing stikstofuitstoot
“Wij zijn in Gelderland al drie jaar bezig met het maken van stikstofplannen in overleg met de boeren. Daarmee halen we de doelen voor stikstofreductie, maar dan zonder ons landelijk gebied leeg te trekken.” De gedeputeerde vervolgt: “Wij kopen ook bedrijven op, maar op vrijwillige basis. Er zijn jaarlijks meer dan voldoende stoppers. Het middel onteigening is daarvoor niet nodig. De minister moet dat soort termen ook niet noemen, dat werkt alleen maar averechts.”
CDA-Europarlementariër en boerenvoorvrouw Annie Schreijer-Pierik heeft geen goed woord over voor de kabinetsaanpak: “In- en intriest, meer dan schandalig en zorgelijk. Het is stelen van boerengrond, die ze willen gebruiken om er natuur van te maken. Alleen al door deze plannen daalt de waarde van de boerengrond met tienduizenden euro’s. En dus kun je minder geld lenen van de bank”, zegt zij.
Plannen moeten van tafel
Dus moeten de plannen van tafel en de CDA-Kamerfractie moet dat regelen, zegt Schreijer-Pierik. “Ik blijf CDA’er maar het is niet CDA-waardig dat ze hier hun handtekening onder zetten.” Volgens haar is er in het CDA al een revolte aan de gang zoals bij de VVD. “In alle provincies heeft men gezegd: dit accepteren we niet. Er is geen leefbaar platteland zonder een gezonde boerenstand en daarom moet het stikstofplan aan de kant.” Dat verwacht ook een oud-CDA gedeputeerde die liever anoniem blijft. “Ik denk dat de revolte in het CDA nog wel groter zal worden dan in de VVD. Iedereen die de sector een beetje kent, voelt dat er een te eenzijdig verhaal ligt. En dus zullen CDA-bestuurders hun kont tegen de krib gooien en niet willen meewerken. Ik en ervan overtuigd dat hordes bestuurders dit zullen doen.”
Verzet tegen de plannen
Ook Jeroen Piksen, woordvoerder landbouw van de Overijsselse CDA-fractie, zal zich tegen de plannen verzetten. “Bijvoorbeeld omdat alleen naar de landbouw wordt gekeken en niet naar de andere sectoren. Dat helpt niet als je draagvlak zoekt.” Ook mist Piksen perspectief voor de boeren die blijven: “Er wordt ergens wel een zwevende handreiking gedaan, maar die is lang niet concreet genoeg.”
Flapper, zelf boer, zit in een gebied waar de stikstofuitstoot terug moet naar 70 procent. “In de plannen zoals die nu voorliggen, zou dat betekenen dat ik mijn bedrijf wel kan opdoeken. Maar zo zwart-wit moet het niet zijn.”
Bron: RTL nieuws